De lijnen worden uitgezet

Letteren en Leiden: een voor zichzelf sprekende combinatie in onze universiteitsstad vol schrijvers waar de gedichten op de muren staan. Tijdens een vorig overleg werd besloten om eind 2021 een eerste editie van een letterenmaand te organiseren. Sindsdien gebeurde er veel: er is een projectleider betrokken die aan de slag is gegaan met een planning en ook is onderzocht hoe een maand als deze verbinding kan vinden met educatie. Dat is het startpunt voor een tweede overleg.

Eén themamaand, twee hoofdlijnen

Als projectleider heeft Evert de Vries een plan voor Letterlijk Leiden geschreven dat bestaat uit twee hoofdlijnen. De eerste lijn richt zich op kennis, educatie en participatie en heeft als doel om heel Leiden aan het lezen te krijgen. De tweede lijn richt zich op verdieping en heeft als doel om literatuurstad Leiden op de (inter)nationale kaart te zetten. Beoogd hoofdevenement is een lezing door een grote schrijver vanuit de Biblioteca Thysiana. Dit evenement zal, evenals een groot deel van het programma, zowel on- als offline gevolgd kunnen worden.

Naar aanleiding van dit eerste voorstel rijst de vraag of er voor deze eerste editie een specifiek thema – of misschien wel twee – geselecteerd moet worden. Meer dan één thema hanteren zorgt voor mogelijkheden en geeft organisatoren van evenementen ruimte bij de invulling van het programma. Echter, met het oog op communicatie en naamsbekendheid voor deze allereerste thema is de duidelijkheid van één thema wenselijk. Leiden beleeft de komende periode meerdere themajaren, maar de organisatie opereert liever buiten die reeds vastgestelde thema’s.

Onder de aanwezigen bestaat momenteel de vraag hoe Leiden zich met dit evenement zal onderscheiden ten opzichte van de Boekenweek op landelijk niveau en van de Nacht van Ontdekkingen binnen onze eigen stad. De organisatie is vooralsnog niet bang om tijdens de eerste editie te doen wat anderen ook al doen en wil juist daarom niet teveel ophangen aan een thema. In Leiden zijn genoeg ingrediënten aanwezig om zich op termijn te kunnen onderscheiden. Laat het festival voor zichzelf spreken, en tijdens meerdere edities een eigen karakter ontwikkelen.

Educatie

Namens LEF – Leiden Education Field Lab – is Sanne van der Linden aangeschoven om zich bezig te houden met het educatieve aspect van de themamaand. Haar doel is om het onderwijs in beweging te brengen en ze hoopt dat dit project daarin een rol van betekenis kan spelen. Hoewel de aanwezigen hier inhoudelijk enthousiast over zijn, klinken ook bezwaren over de manier waarop de themamaand in tweeën gesplitst wordt. Zo valt een programma om laaggeletterden te bereiken thematisch wellicht niet goed samen met een prestigieuze lezing vanuit de eeuwenoude Bibliotheca Thysiana.

De oproep klinkt om kwaliteit te bieden aan iedereen die wil deelnemen en niet teveel onderscheid te maken tussen de verschillende mogelijke doelgroepen. Mogelijke manieren om hiermee aan de slag te gaan zijn het richten op de verschillende buitenwijken, het betrekken van VMBO- en MBO-instellingen en het betrekken van jongerenorganisaties als Studio MOIO en STAD. Publiek dat op deze manieren bereikt wordt heeft geen speciaal eigen programma nodig, maar moet je juist bij het hoofdprogramma betrekken. In die samenhang schuilt kracht en kwaliteit.

Titels

Een festival dat bestaat uit meerdere hoofdlijnen en voor zichzelf spreekt is gebaat bij een sterke naam die wervend werkt en goed de lading dekt. Een heikel punt is momenteel: wel of niet de naam ‘Leiden’ in de titel? De stad als onderscheidend element, moet je dat in de titel vermelden of is dit een evenement dat juist meer gebaat is bij een ‘onafhankelijke’ titel met daarbij wellicht een ondertitel waarin de stad wel vermeld wordt? Tijdens een brainstorm over deze kwestie valt de slogan ‘Je taal is je thuis’ op tafel, die eerder verbonden was aan het event Leiden LitScape. Deze woorden vallen zeer goed in de groep en worden meegenomen wanneer de organisatie met een communicatiebureau verder aan de slag gaat wat betreft de naam en de identiteit.

‘Je taal is je thuis’ roept ook vragen op over een mogelijk internationaal karakter. Leiden is een stad van vele talen: dit is een element dat de stad, van universiteit tot buitenwijken, bindt. Voor de verdere ontwikkeling staat deze veeltaligheid zeker op de agenda van de organisatie.

Vervolg

De eerste concrete ideeën krijgen tijdens deze sessie meteen verdieping en de eerste mogelijkheden tot programmering beginnen te ontstaan. Eén ding weten we: dit gaat gebeuren in 2021. De organisatie gaat verder met de identiteit van het festival, gaat op zoek naar leden voor een programmacomité en organiseert spoedig een nieuwe bijeenkomst. De avonturen gaan binnenkort verder…

Heb je dit artikel gelezen en wil je meepraten over letteren in Leiden? Heel graag! Stuur je suggestie door naar info@leidscement.nl en dan zorgen wij dat alle feedback bij de juiste mensen terecht komt.

Sophie Jansen